Το υπερηχογράφημα - triplex της καρδιάς και της αορτής είναι μια εξέταση ρουτίνας για τη διάγνωση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση ασθενών με καρδιοπάθειες. Είναι η πιο ευρέως διαδεδομένη εξέταση στην καρδιολογία μαζί με το ηλεκτροκαρδιογράφημα. Μπορεί να παρέχει πλήθος σημαντικών πληροφοριών για το μέγεθος και το σχήμα της καρδιάς, για τη λειτουργική της ικανότητα και για τις δομές της.

Το Διαθωρακικό Υπερηχογράφημα είναι ανώδυνο και χωρίς ακτινοβολία. Έχει ένδειξη ανεξαρτήτως ηλικίας.

Ο ιατρός έχει την δυνατότητα να απεικονίσει διαμέσου του θωρακικού τοιχώματος τις κοιλότητες και τις βαλβίδες της καρδιάς. Με αυτό τρόπο μπορούμε να ελέγξουμε την λειτουργικότητα της καρδιάς, την παρουσία ανωμαλιών στις βαλβίδες, παθήσεις του μυοκαρδίου και του περικαρδίου καθώς και πιθανές επικοινωνίες μεταξύ των επιμέρους τμημάτων της καρδιάς.

Με το υπερηχογράφημα μπορούν να διαγνωστούν πολλές σοβαρές καταστάσεις όπως:

- Μυοκαρδιοπάθειες: Όπως η υπερτασική, η υπερτροφική, η διατατική και πολλές άλλες. Πρόκειται για σημαντικές καταστάσεις η έγκαιρη διάγνωση των οποίων είναι επιτακτική.

- Βαλβιδοπάθειες: Όπως η πρόπτωση της μιτροεδούς βαλβίδας, η στένωση και η ανεπάρκεια των βαλβίδων. Γίνεται η εκτίμηση της βαρύτητας της πάθησης, η τακτική της παρακολούθηση και αποφασίζεται αν είναι απαραίτητο ο ιδανικός χρόνος επεμβατικής αντιμετώπισης.

- Συστολική και Διαστολική Λειτουργία: Ελέγχεται η ικανότητα της καρδιάς να ανταπεξέρχεται στο ρόλο της ως αντλίας αίματος. Αξιολογείται αν κάποια περιοχή της καρδιάς έχει σημεία ισχαιμίας και υπολειτουργεί ή αν έχει υποστεί έμφραγμα κατά το παρελθόν.

- Υπέρηχος της Θωρακικής Αορτής: Ελέγχεται το μέγεθος της κεντρικής αρτηρίας της αορτής για παρουσία ανευρύσματος μιας κατάστασης δυνητικά επικίνδυνης για τη ζωή.

Η εξέταση στην ουσία εκμεταλλεύεται τα ανακλώμενα από την καρδιά κύματα υπερήχων για να δημιουργήσει μια εικόνα αυτής και των μεγάλων αγγείων. Πρόκειται για μια εξέταση απόλυτα ασφαλή για τον ασθενή, η οποία γίνεται σε ζωντανό χρόνο με τον ασθενή να συμμετέχει κατά τη διάρκειά της, ενόσω ακούει και να βλέπει πως δουλεύει η καρδιά του. Η εξέταση περιλαμβάνει τον έλεγχο με ασπρόμαυρη εικόνα, τον έλεγχο της ροής με έγχρωμη απεικόνιση και την φασματική ανάλυση με την χρήση του doppler.

Το triplex καρδιάς είναι μια ανώδυνη εξέταση που διαρκεί περίπου 15-30 λεπτά, ενώ ο ασθενής παραμένει ξαπλωμένος ανάσκελα ή στο αριστερό του πλάι. Ο καρδιολόγος, θα τοποθετήσει στον θώρακα σας την κεφαλή του υπερήχου (μορφομετατροπέα) η οποία με τη βοήθεια η ειδικού αγώγιμου gel αναμεταδίδει εικόνες της καρδιάς σας σε πραγματικό χρόνο. Η εικόνα που βλέπετε στο monitor, αλλάζει συνεχώς ανάλογα με τους προσλαμβανόμενους υπερήχους, με αποτέλεσμα να απεικονίζεται η κίνηση της καρδιάς και των δομών της, αλλά και η ροή του αίματος. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο ειδικός μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να εκπνεύσει και να κρατήσει την αναπνοή του για λίγα δευτερόλεπτα, καθώς ο αέρας στους πνεύμονες δύναται να επηρεάσει την εικόνα.

Σε γενικές πάντως γραμμές, δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία, ενώ μετά το πέρας της εξέτασης ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει χωρίς κανένα περιορισμό στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Στο triplex αορτής ίσως χρειαστεί κάποια προετοιμασία. Καθώς η αορτή βρίσκεται στο πίσω μέρος της κοιλιάς, μπροστά από την σπονδυλική στήλη η εξέταση σε ορισμένους ασθενείς είναι δυσχερής κυρίως λόγω του σωματότυπου αλλά και λόγω επιπροβολής του στομάχου και του εντέρου με αέρα ή περιεχόμενο. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται προετοιμασία που σκοπό έχει τον περιορισμό του αέρα και του περιεχομένου στο στομάχι και το έντερο. Ο εξεταζόμενος πρέπει την προηγούμενη μέρα να αποφύγει την κατανάλωση τροφών που φέρνουν “φούσκωμα” όπως όσπρια, χόρτα, σαλάτες, φρούτα, γαλακτοκομικά, τσίχλες και αεριούχα ποτά. Την ημέρα της εξέτασης πρέπει να είναι νηστικός τουλάχιστον 8 ώρες και μπορεί να καταναλώσει μόνο νερό ή τσάι χωρίς γάλα.

Αν έχει ξαναγίνει στο παρελθόν η σύγκριση με την προηγούμενη εξέταση είναι πολύ σημαντική.